Μια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε σήμερα χιλιάδες χρήστες του Instagram, οι οποίοι βρέθηκαν ξαφνικά «εκτός νυμφώνος», αδυνατώντας να αποκτήσουν πρόσβαση στα προφίλ τους. Χωρίς καμία προειδοποίηση ή προφανή αιτία, οθόνες κινητών και υπολογιστών γέμισαν με το ανησυχητικό μήνυμα «Αναστείλαμε τον λογαριασμό σας στις…», προκαλώντας κύμα αντιδράσεων. Το πρόβλημα δεν άργησε να γίνει αισθητό και στην Ελλάδα, με τον εξειδικευμένο ιστότοπο Downdetector να καταγράφει ραγδαία αύξηση αναφορών, η οποία κορυφώθηκε περίπου στις 16:00. Μάλιστα, το περιστατικό ξύπνησε μνήμες από την 22α Σεπτεμβρίου, όταν παρόμοιο τεχνικό ζήτημα είχε ταλαιπωρήσει την κοινότητα της πλατφόρμας χωρίς ποτέ να δοθούν επαρκείς εξηγήσεις.

Οργή και χιούμορ στα social media

Η αντίδραση των χρηστών ήταν άμεση και ποικιλόμορφη, κυμαινόμενη από την έντονη αγανάκτηση μέχρι το πικρό χιούμορ. Πολλοί εξέφρασαν την απορία τους για το αν έπεσαν θύματα κυβερνοεπίθεσης, ενώ άλλοι προσπαθούσαν να μαντέψουν τι μπορεί να πήγε στραβά. Χαρακτηριστική ήταν η αντίδραση ενός χρήστη που αναρωτήθηκε σκωπτικά μήπως η πλατφόρμα «ενοχλήθηκε» από τη φωτογραφία ενός πιάτου με χούμους που είχε αναρτήσει. Στον αντίποδα, άλλοι χρήστες περιέγραψαν μια κατάσταση αστάθειας, με την εφαρμογή να καταρρέει κάθε λίγα δευτερόλεπτα πριν καταλήξει στην οριστική αναστολή του λογαριασμού, αφήνοντάς τους χωρίς καμία δυνατότητα σύνδεσης.

Η επίσημη θέση της εταιρείας

Μπροστά στον θόρυβο που προκλήθηκε, η Meta απέφυγε αρχικά να εκδώσει κάποια αναλυτική ανακοίνωση. Ωστόσο, μέσω του λογαριασμού Instagram Comms στο Twitter (πλέον X), η εταιρεία αναγνώρισε το πρόβλημα. Σε μια λιτή δήλωση, επιβεβαίωσαν ότι γνωρίζουν πως αριθμός χρηστών αντιμετωπίζει δυσκολίες πρόσβασης και διαβεβαίωσαν ότι το ζήτημα εξετάζεται, ζητώντας συγγνώμη για την ταλαιπωρία. Η έλλειψη σαφούς αιτιολόγησης, πάντως, συντηρεί την αβεβαιότητα στην κοινότητα των χρηστών.

Η «Μεγάλη Έξοδος» στην Αυστραλία

Ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο οι αναστολές φάνηκαν να είναι αποτέλεσμα τεχνικού σφάλματος, στην Αυστραλία η Meta προχωρά σε συνειδητές και μαζικές διαγραφές προφίλ. Από την Πέμπτη, οι πλατφόρμες του Facebook και του Instagram άρχισαν να κλείνουν περίπου μισό εκατομμύριο λογαριασμούς που ανήκουν σε χρήστες κάτω των 16 ετών. Η κίνηση αυτή έρχεται ως συμμόρφωση ενόψει της αυστηρής νομοθεσίας που τίθεται σε ισχύ από τις 10 Δεκεμβρίου και απαγορεύει τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε ανήλικους. Σύμφωνα με στοιχεία που είχε καταθέσει η αρμόδια Επίτροπος Ηλεκτρονικής Ασφάλειας τον Φεβρουάριο, υπολογίζεται ότι επηρεάζονται 150.000 λογαριασμοί στο Facebook και 350.000 στο Instagram.

Διαδικασία συμμόρφωσης και ψηφιακό αρχείο

Παράλληλα με το κλείσιμο των υφιστάμενων προφίλ, η Meta ενεργοποίησε μπλόκο και στη δημιουργία νέων λογαριασμών από ανήλικους στην αυστραλιανή επικράτεια. Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε πως η συμμόρφωση με τον νέο νόμο είναι μια σύνθετη διαδικασία που θα συνεχιστεί και μετά την καταληκτική ημερομηνία. Παρ’ όλα αυτά, έχει ληφθεί μέριμνα ώστε οι ψηφιακές αναμνήσεις των νέων να μην χαθούν οριστικά. Οι χρήστες κάτω των 16 ετών έχουν τη δυνατότητα να κατεβάσουν το ιστορικό τους από το Instagram, το Facebook και το Threads. Μάλιστα, η εταιρεία δεσμεύτηκε πως λίγο πριν τη συμπλήρωση του 16ου έτους της ηλικίας τους, οι χρήστες θα λαμβάνουν ειδοποίηση για την ανάκτηση της πρόσβασής τους, βρίσκοντας το περιεχόμενό τους ακριβώς όπως το άφησαν.

Το στοίχημα της κυβέρνησης και τα πρόστιμα

Η πολιτική ηγεσία της Αυστραλίας εμφανίζεται αποφασισμένη να εφαρμόσει το μέτρο, με την υπουργό Επικοινωνιών, Anika Wells, να προειδοποιεί πως από τις 10 Δεκεμβρίου οποιαδήποτε πλατφόρμα φιλοξενεί ανήλικους χρήστες θα παρανομεί. Αναγνωρίζοντας τις τεχνικές δυσκολίες των συστημάτων επαλήθευσης ηλικίας, η υπουργός χαρακτήρισε την αλλαγή όχι ως «θεραπεία» αλλά ως «σχέδιο αγωγής», τονίζοντας την ανάγκη προσαρμογής σε ένα δυναμικό τεχνολογικό περιβάλλον. Οι κυρώσεις για τις εταιρείες που δεν θα λάβουν εύλογα μέτρα είναι βαριές, με τα πρόστιμα να αγγίζουν τα 49,5 εκατομμύρια δολάρια. Πέρα από τη Meta, πλατφόρμες όπως το TikTok, το Snapchat και το YouTube καλούνται επίσης να εφαρμόσουν την απαγόρευση, με τις περισσότερες να δηλώνουν πρόθυμες να συμμορφωθούν, ενώ ερωτηματικό παραμένει η στάση του X και του Reddit.